Sodan, 28 Şubat’ı AİHM Mahkum Ettirdi

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM),  28 Şubat döneminde vali yardımcısı olarak görev yapan Merkez Valisi  Ramazan Sodan’ın özel yaşam ve adil yargılanma haklarının ihlal edildiğine hükmetti. Vali  Ramazan Sodan,  28 Şubat 1997 tarihli Milli Güvenlik Kurulu kararı temelinde 16 Haziran 1998 mülkiye başmüfettişleri tarafından hazırlanan bir rapor ile fişlenmişti. Raporun sonuç bölümünde, ” Ankara Vali Yardımcısı  Ramazan Sodan,  İçişleri Bakanlığı’nda merkezde de görev yaptığı için Bakanlıkça da yekinen tanınan ve bilinen bir kişidir. Yıllardan beri eşinin türbanlı olması, genel davranış ve tutumu ile içine kapalı bir kişiliğe sahip olmasının herkesçe bilinmesi mülki idare amirliği görevini yürütmede olumsuzluk yarattığı kanısını oluşturmuştur. Mülki idare amiri, çağdaş bir görünüş ve çağdaş görüşe sahip örnek bir vatandaş olması, kamuoyunun da beklediği bir husustur. İrticai bir faaliyetinin görülememesi ve kanıtlanmaması  Ankara Vali Yardımcısı olarak görevine devam etmesine bir gerekçe olamayacağı, görüşüne başvurduğu kişilerin de aynı kanı da olmaları nedeniyle  Ankara Vali Yardımcısı  Ramazan Sodan, irticai bir faaliyette bulunduğu kanıtlanmamış ise de temsil yetkisi olmayan bir kadroya atanması uygun olacağı kanaat ve sonucuna varılmıştır” ifadelerine yer verilmişti. Rapor üzerine 23 Temmuz 1998 tarihinde  Gaziantep’e vali yardımcısı olarak atanan Sodan’ın, karara karşı 2004 yılına kadar  Danıştay önündeki girişimleri sonuç vermemiş, konu 2005 yılında AİHM gündemine taşınmıştı. Sodan, AİHM’ye yaptığı başvuruda, hakkındaki tayin kararının “dini inançları ve eşinin başörtülü olmasından kaynaklandığını” söylemiş, Türk hükümeti ise Sodan’ın, dini inançları nedeniyle değil, “içine kapalı kişiliği mülki idare amirliği göreviyle uyuşmadığı” gerekçesiyle tayin edildiği şeklinde savunma yapmıştı. Türk hükümetinin savunmasını ikna edici bulmayan AİHM,  Ramazan Sodan hakkındaki atama kararını “üstü kapalı ceza” olarak tanımladı. Kararın, “özel yaşamı ilgilendiren unsurlar üzerine oturtulduğunu” not eden Mahkeme, “bir bireyin dini bir harekete gerçekte veya sözde bağlılığının, o birey hakkında olumsuz önlem alınması için yeterli gerekçe oluşturamayacağını” kaydetti. Atama kararının “demokratik toplumda gereksiz bir uygulama” olduğu sonucuna varan Strasbourg mahkemesi,  Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) özel yaşama saygıyla ilgili 8’inci maddesinin ihlal edildiğine hükmetti. Ramazan Sodan davasında kararını 10 yılda açıklayan AİHM, davacının Türk mahkemeleri önünde 6 yıl 2 ay süren uzun yargı sürecinin “makul olmadığı” sonucuna da vardı ve bu nedenle AİHS’nin adil yargılanmayla ilgili 6’ıncı maddesinin ihlal edildiğini belirtti. Karar gereği  Ankara davacıya 9 bin euro manevi tazminat ödeyecek.